Ciąża wiążę się ze zwiększoną produkcją krwi oraz zapotrzebowaniem na mikro i makroelementy, które zapewniają odpowiednie warunki do rozwoju płodu. Sprawdź, jak objawia się anemia w ciąży, jakie są jej rodzaje i czym może grozić zarówno przyszłej mamie, jak i rozwijającemu się w jej brzuchu dziecku.
Ciąża wiążę się ze zwiększoną produkcją krwi, która potrzebna jest, aby zapewnić odpowiednie warunki do rozwoju i wzrostu płodu. Między 28. a 34. tygodniem ciąży następuje jej największy wzrost, który może sięgać nawet 1,5 l. Odpowiednia ilość czerwonych krwinek jest niezmiernie ważna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, gdyż mają one za zadanie transport tlenu do tkanek, natomiast jeśli jest ich za mało, to określa się ten stan anemią.
Czynnikami ryzyka występowania anemii w ciąży jest mnogość ciąży, krótki odstęp między ciążami, wiek ciężarnej poniżej 18 lat, bolesne miesiączki, wymioty spowodowane mdłościami oraz dieta uboga w żelazo.
Rodzaje anemii w ciąży
Przyczyną anemii w ciąży jest zwiększone zapotrzebowanie na mikro i makroelementy. Jeśli w okresie przed zapłodnieniem było ich dostarczanych zbyt mało, to w ciąży niedobory się pogłębiają. U przyszłych mam występuje dość często tak zwana anemia fizjologiczna, co oznacza, że poziom hemoglobiny jest niższy niż w okresie przed ciążą, ale nadal wyższy niż przewidywana norma. Jest to zjawisko związane ze zmianą stosunku liczby czerwonych krwinek do objętości osocza krwi na skutek jej rozcieńczenia. Anemia występuje często także po porodzie i w połogu przez znaczną utratę krwi w tym okresie.
Ze względu na czynnik wywołujący anemię, rozróżnia się głównie 3 typy anemii:
Najczęściej występującą jest niedobór żelaza. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek rośnie znacząco (z 3 mg dla osoby dorosłej do 15 mg w trzecim trymestrze), przy czym wchłanianie go w ciąży jest ograniczone. Znajduje się w czerwonych krwinkach oraz bierze udział w transporcie tlenu z płuc do pozostałych narządów. Anemia z niedoboru żelaza niesie ryzyko porodu przedwczesnego, niskiej masy urodzeniowej dziecka, depresji poporodowej, a także może wiązać się z koniecznością transfuzji krwi po porodzie.
Kolejnym występującym rodzajem anemii w ciąży jest niedobór kwasu foliowego, który należy do witamin grupy B. Jest niezbędny do produkcji nowych komórek i czerwonych krwinek, a jego braki mogą skutkować występowaniem wad wrodzonych u dzieci. Najczęściej jest to wada cewy nerwowej lub uszkodzenie mózgu, a także zwiększone ryzyko porodu przedwczesnego i niskiej masy urodzeniowej. Z tego względu suplementację kwasu foliowego zaleca się już na 3 miesiące przed planowanym zajściem w ciążę. W trakcie ciąży natomiast jej kontynuację oraz spożywanie pokarmów bogatych w kwas foliowy (np. ciecierzyca, szpinak, pietruszka, żółtko jaja kurzego).
Trzecim typem jest anemia z niedoboru witaminy B12 potrzebnej do wytworzenia prawidłowych czerwonych krwinek. Dobrym jej źródłem jest drób, produkty mleczne oraz jajka. Nieleczony niedobór może skutkować urodzeniem dziecka z uszkodzonym ośrodkowym układem nerwowym.
Objawy, diagnostyka i leczenie anemii w ciąży
Objawy anemii w ciąży są niemal identyczne jak dla każdego człowieka. Mianowicie: bladość skóry, zmęczenie, senność, ból i zawroty głowy, wypadanie włosów, problemy z koncentracją, spłycony oddech i przyspieszony puls. Z uwagi na to, że część symptomów występuje w ciąży również z innych powodów, najważniejsze jest częste kontrolowanie parametrów morfologii. Głównym wskaźnikiem świadczącym o anemii jest zbyt niski poziom stężenia hemoglobiny (poniżej 11g/dL). Ginekolodzy prowadzący ciąże, najczęściej zalecają wykonywanie podstawowe badania krwi raz w miesiącu, co wystarczy na szybką reakcję – włączenie odpowiednich suplementów oraz zmianę diety.
Jeśli witaminy dla kobiet w ciąży nie wystarczają, to lekarz może zalecić przyjmowanie przyszłej mamie żelaza w tabletkach. Zaleca się przyjmowanie ich na czczo oraz popijanie wodą lub sokiem z pomarańczy, by zapewnić dobre wchłanianie. Suplementy lub leki zawierające duże dawki żelaza często prowadzą do zaparć, zmiany koloru stolca na czarny, zgagi, nudności i wymiotów. Aby zminimalizować skutki uboczne warto przyjmować te tabletki w różnych porach dnia.
Przy problemach ze zbyt niskim poziomem żelaza, należy mieć na uwadze, że witamina C zwiększa jego wchłanianie. Natomiast wapń zawarty w produktach mlecznych, kawa oraz czarna herbata je ograniczają. Inne produkty zalecane przy anemii to: czerwone mięso, drób, ryby, zielone warzywa, płatki owsiane, produkty wielozbożowe, orzechy. A także warzywa strączkowe, tofu, jaja spożywane w towarzystwie produktów bogatych w witaminę C: soki owocowe, cytrusy, truskawki, kiwi oraz pomidory.
Brak komentarzy